Năm 2018, Hội KTS Việt Nam kỷ niệm 70 năm thành lập (1948 – 2018), cũng là năm đánh dấu Hội Quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam tròn 20 tuổi (1998 – 2018). Trong 20 năm ấy, Hội KTS Việt Nam như một người anh cả, luôn đồng hành cùng chúng tôi, hướng đến mục tiêu chung: Xây dựng nền kiến trúc nước nhà hiện đại và giàu bản sắc.
Hội KTS Việt Nam là tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp được thành lập từ trong kháng chiến, là một trong những Hội nghề nghiệp được Bác Hồ gửi thư chúc mừng trong ngày thành lập Đoàn KTS Việt Nam vào tháng 4/1948 tại Thản Sơn, Vĩnh Phúc. Đảng và Nhà nước ta quan tâm đến sự phát triển kiến trúc – quy hoạch nước nhà ngay từ khi đất nước còn đang chiến tranh, hết sức tạo điều kiện để giới KTS xây dựng “mái nhà chung” của mình. Và, về phía mình, giới KTS dưới mái nhà chung ấy đã đóng góp một cách xứng đáng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Ngày nay diện mạo chung của nước nhà đã có nhiều thay đổi theo hướng tích cực, đội ngũ KTS Việt Nam ngày càng lớn mạnh, hàng vạn KTS trên toàn quốc đang làm nghề, trên nhiều lĩnh vực, đóng góp cho sự phát triển kiến trúc – xây dựng một cách rộng khắp, từ đô thị đến nông thôn. Hàng ngàn GS.TS tham gia vào sự nghiệp nghiên cứu khoa học, giảng dạy, đào tạo. Ngoài ra, rất nhiều KTS là những nhà quản lý ở địa phương, đã làm tốt vai trò tư vấn cho chính quyền ra những quyết định quan trọng cho việc phát triển và quản lý đô thị. Các KTS Việt Nam khi tham gia các giải thưởng kiến trúc quốc tế, từ những năm đầu tiên sau khi đất nước thống nhất cho đến thế hệ sau này như Hoàng Thúc Hào, Võ Trọng Nghĩa, Đoàn Thanh Hà… đều giành những giải cao.
Mặt khác, được thành lập đầu tiên trong Liên hiệp các Hội Văn học – Nghệ thuật, như một người anh cả, nhiều thành viên của Hội KTS Việt Nam có những đóng góp lớn xây dựng các hội từ TƯ đến địa phương. Qua đó, Hội KTS gắn bó mật thiết với các hội nghề nghiệp: Tổng hội xây dựng, Hội Khoa học Xây dựng, Hội Môi trường Xây dựng, Hội Cấp thoát nước, Hội Mỹ thuật… Hai ấn phẩm thường kỳ của Hội KTS Việt Nam là Tạp chí Kiến trúc, Kiến trúc – Nhà đẹp đã tạo được dấu ấn riêng với nội dung phong phú, phản ánh được hoạt động của giới nghề và hơi thở của xã hội, kết nối được giới KTS trong nước và quốc tế, xứng đáng là cơ quan ngôn luận của Hội KTS Việt Nam.
Là thành viên Hội KTS Thế giới (UIA), Hội KTS Việt Nam được đánh giá cao với những đóng góp tích cực, có tiếng nói quan trọng tại diễn đàn chung trong khu vực và trên thế giới.
Trong nhịp điệu phát triển hối hả của giới nghề, Hội KTS Việt Nam vẫn giữ vai trò dẫn dắt, kết nối, khuyến khích giới nghề tiếp cận những xu hướng kiến trúc hiện đại, phát triển bền vững…Với nhiều hoạt động tạo sân chơi cho giới trẻ, hoạt động của Hội KTS Việt Nam ngày càng mở hơn với sự tham gia của nhiều gương mặt trẻ, có tài năng và nhiệt huyết, góp phần khơi dậy những ý tưởng sáng tạo của giới trẻ, giúp cho họ yêu nghề, say mê nghiên cứu khoa học.…
Ghi nhận những đóng góp quý báu với sự nghiệp phát triển chung, Hội KTS Việt Nam đã vinh dự được Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý, được người dân và bạn bè quốc tế ghi nhận với những hoạt động thể hiện vai trò, trách nhiệm với cộng đồng.
Đi cùng năm tháng, thông qua những hoạt động của mình, Hội KTS Việt Nam ngày càng trưởng thành, vững mạnh. Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng: Sau nhiều năm hoạt động sôi nổi mà chưa ra được Luật Kiến trúc thì là một thiệt thòi cho các anh em làm nghề. Hội KTS, giới KTS cần lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa cho sự ra đời của Luật Kiến trúc hoặc Luật Hành nghề Kiến trúc, tạo môi trường hành nghề lành mạnh cho anh em KTS, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Thực tế là những công trình lớn ở Việt Nam hiện nay đều rơi vào tay KTS nước ngoài. Hội KTS Việt Nam cần hỗ trợ anh em nắm bắt cơ hội làm nghề với việc xây dựng Quy chế hành nghề phù hợp thông lệ quốc tế. Thêm vào đó, với thực tế phát triển của đất nước, thiết nghĩ Hội KTS Việt Nam cần có tiếng nói phản biện, mạnh mẽ và chủ động hơn nữa đối với Bộ chuyên ngành, chính phủ về những vấn đề nổi bật về quy hoạch, kiến trúc đô thị hiện nay.
70 năm qua là một chặng đường dài. Tôi và các đồng nghiệp của mình luôn tự hào là một KTS – đứng trong hàng ngũ của Hội KTS Việt Nam, được đóng góp sức mình cho sự nghiệp phát triển chung của đất nước và giới nghề.
KTS Trần Ngọc Chính
Chủ tịch Hội Quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam
(Bài đăng trên Tạp chí Kiến trúc số 03-2018)
