Việt Nam đã trải qua một quá trình dài của lịch sử để hình thành nên khái niệm đô thị. Như chúng ta thấy, ngày nay đó là những công trình, bảo tàng, dãy phố, ngôi nhà… đều mang lại những giá trị nhất định. Những cột điện, hàng cây hay những sinh hoạt đời thường đều mang đến nét thi vị riêng, tạo nên hình ảnh đặc trưng của mỗi đô thị.
Mỗi ngôi nhà, góc phố đều có linh hồn – Chúng tôi quan niệm vậy, và mỗi một thế hệ qua đi đều gắn bó với nơi mình ở, sinh ra và lớn lên.
Tuy nhiên, việc đô thị hóa từ thành thị đến nông thôn và phát triển nền kinh tế đã khiến rất nhiều công trình di tích, công trình mang tính đặc trưng của đô thị đã bị xuống cấp, phá bỏ và bị thay thế bằng công trình khác. Đối với chúng tôi, đó là sự mất mát rất lớn của di sản đô thị.
Từ những trăn trở trên, nhóm Urban Sketchers Việt Nam (USK Vietnam) đã được thành lập với sự tham gia của các KTS, hoạ sĩ và những người quan tâm, yêu thích tranh ký hoạ. Từ năm 2013 đến nay, hoạt động chính của nhóm là vẽ ký họa đô thị, lưu lại những cảm xúc của mình thông qua những tác phẩm ký họa để những di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh tiêu biểu không bị lãng quên, trở thành những ký ức đẹp, hình ảnh đẹp và tồn tại qua nhiều thế hệ…
Chúng tôi muốn dành tâm huyết của mình ghi chép lại quá trình đô thị hóa, mà mỗi khi nhìn lại, có thể chúng đã bị lãng quên, hoặc bị thay thế,… hơn chăng là bị phá bỏ Tại Việt Nam, nhóm cũng đã tổ chức thành công nhiều hoạt động ký họa đô thị như: Hội An Sketch Tour – 2015; Saigon International Sketch Tour – China Town 2015. Gần đây nhất, nhóm đã tổ chức thành công sự kiện “Hội An International Sketch Tour 2016” diễn ra tại Hội An, Quảng Nam, với thông điệp: “Bảo tồn các giá trị di sản của đô thị” (Hội An International Sketch Tour – 2016). Sự kiện này đã thu hút nhiều đoàn Urban Sketchers từ nước ngoài tham dự như Thailand, Malaysia, Philippines, Singapore, Hồng Kông,… và nhiều KTS, họa sĩ , tình nguyện viên là các SV tại Việt Nam. Đây là sự kiện ra mắt Urban Sketchers Việt Nam, chính thức trở thành thành viên trong ngôi nhà chung Urban Sketchers thế giới từ tháng 6-2016.
Ngoài việc chia sẻ kinh nghiệm với cộng đồng nói chung, nhóm USK Vietnam đã đồng hành cùng 1 số sự kiện thiện nguyện, nhằm quyên góp cho các Quỹ ở Việt Nam: Tham gia đấu giá tranh ký họa ủng hộ Quỹ Operation Smile – Phẫu thuật Nụ cười – 2015; Đấu giá tranh ủng hộ đồng bào bị lũ lụt tại Quảng Bình – 2016…
Ngoài ra, nhóm cũng đã tham gia nhiều sự kiện ở khu vực và trên thế giới như: Sketch George Town II” ở Penang, Malaysia – 2014; Urban Sketching Symposium-Singapore 2015; Asia Link Sketchwalk Bangkok 2016 – Bangkok, Thailand; The 8th International Urban Sketchers Symposium in Chicago-USA-2017…
Sau sự kiện Asia Link diễn ra tại Bangkok-Thailand 2016, chúng tôi đang lên kế hoạch cho việc đăng cai tổ chức một sân chơi Ký họa quốc tế lớn nhất và quy mô nhất ở Việt Nam – 2017, sự kiện này được sự ủng hộ, đón nhận từ cộng đồng ký họa trong khu vực và trên thế giới.
Chúng tôi – USK Việt Nam – hy vọng sẽ nhân rộng mô hình ký họa đô thị ra nhiều nơi ở Việt Nam. Qua đó, chúng ta sẽ dần nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của đô thị, có ý thức tôn trọng, sống có trách nhiệm hơn nhằm bảo tồn các giá trị di sản của đô thị.
Mục tiêu hành động
– Vẽ và ghi chép lại những công trình cổ, cũ và giá trị, những chi tiết văn hoá độc đáo ở những công trình này, đang bị xuống cấp từng ngày, thậm chí bị phá bỏ vì quá trình đô thị hóa tại Việt Nam;
– Gìn giữ và bảo tồn những giá trị thuộc về đô thị, tìm hiểu quá trình xây dựng các công trình tại Việt Nam, thông qua đó để tìm hiểu về phong tục tập quán, văn hóa… hướng tới quảng bá hình ảnh đô thị của Việt Nam ra thế giới.
– Tổ chức triển lãm ký họa đô thị ở mọi nơi, xuất bản sách, kết nối du lịch sketch.
Mục tiêu xã hội, kết nối cộng đồng
Nâng cao ý thức cộng đồng về giá trị của đô thị: Đối với người già, USK Vietnam là nơi giải trí, chia sẻ và kết nối cộng đồng, nơi hồi tưởng lại quá khứ và những hình ảnh của quá khứ; Đối với các bạn trẻ, USK Vietnam là nơi kết nối cộng đồng, là nơi chia sẻ kinh nghiệm, là nơi học hỏi và nâng cao ý thức tôn trọng những giá trị của đô thị; Đối với trẻ em, cần giáo dục ý thức trách nhiệm về môi trường sống xung quanh, trẻ em cần được tiếp cận với mỹ thuật để có ý thức hơn về đô thị, hiểu thế nào là đô thị, cùng chung tay bảo vệ và sống có trách nhiệm hơn, sống hướng thiện hơn; Đối với những người liên quan đến nghề như Kiến trúc, Designer, họa sỹ thì đây là 1 cơ hội học tập, nghiên cứu và chia sẻ kinh nghiêm, học hỏi và nâng cao trình độ và ý thức trách nhiệm hơn đối với cộng đồng..
Vũ Đức Chiến – USK Việt Nam
(Bài đăng trên số 12 – 2016)
